'Effect aanslagen nog niet te peilen'

Nemen door de aanslag in Parijs de tegenstellingen in de Europese samenlevingen verder toe? En zullen anti-immigratiepartijen en anti-islamitische bewegingen hun aanhang verder zien groeien? Sociale wetenschappers verwachten van wel, maar dat effect is nu nog niet te zien. Er zijn nog geen peilingen verricht naar de impact van de aanslagen, ook in Nederland niet.

Aan het peilfront is het toch al een tijdje rustig. De laatste politieke peilingen dateren van voor de kerstdagen. Ook Maurice de Hond, die gewoonlijk elke zondag een peiling publiceert, heeft al een paar weken niets van zich laten horen.

De Hond heeft zijn panel vandaag wel een aantal stellingen voorgelegd. Zo heeft hij gevraagd of alle media op hun voorpagina uit solidariteit cartoons van Charlie Hebdo hadden moeten tonen en of de overheid alle telefoon- en e-mailverkeer mag afluisteren. De Hond verwacht dat hij zondag de uitslag van de peiling publiceert.

Andere opiniepeilers vinden dat te vroeg. Gijs Rademaker van De Stemming (EenVandaag) zegt dat het effect van de aanslag nog niet goed te meten valt omdat de emoties nog te vers zijn. “We wachten daarom een paar dagen om te kijken wat het waard is”.

Maandag gaan ze bij De Stemming bepalen welke vragen ze hun panel voorleggen. Het ligt volgens Rademaker voor de hand te onderzoeken “hoe het volk de islam ziet”. Ergens volgende week zal De Stemming ook met resultaten naar buiten komen.

PVV

TNS Nipo zal pas 28 januari weer een peiling publiceren. Tim de Beer van dit instituut is het met Rademaker eens dat het nu niet het goede moment is om de gevolgen van de aanslag te peilen. “Maandag gaan we weer peilen, we willen niet te veel in de emotie zitten”, zegt hij.

Alle opiniepeilers denken dat de PVV nu wel 2 à 4 zetels hoger zou scoren dan voor de kerstdagen, toen de PVV in de peilingen al de grootste was. Maar ook hier is het de vraag wat het effect op de langere termijn is.

Bang voor de islam

De Beer is vooral geïnteresseerd in termijntrends. Volgens hem zijn Nederlanders in de loop der tijd niet negatiever over moslims gaan denken, maar wel over de islam. In september kwam uit onderzoek van TNS Nipo naar voren dat de helft zegt (zeer) negatief tegenover te islam te staan. In 2010 was dat nog een derde.

De mening over moslims wordt al tien jaar gevolgd. In 2004 zei 35 procent (zeer) negatief tegenover moslims te staan, vorig jaar was dit 39 procent. Maar het percentage dat positief over moslims dacht was ook gestegen: van 14 naar 22.

Die cijfers lijken gematigd af te steken tegen onderzoek dat gisteren in Duitsland werd gepubliceerd. Uit dat onderzoek, dat werd gedaan ruim voor de aanslagen in Parijs, kwam naar voren dat 57 procent van de Duitsers zich bedreigd voelt door de islam.