Weer omstreden referendum Zwitserland

Door correspondent Margriet Brandsma, in Zürich

Een jaar geleden besloot Zwitserland per referendum een minarettenverbod in te voeren. Morgen stemmen de Zwitsers over een strenge uitzettingswet.

"Zwitserland wordt steeds vijandiger tegenover buitenlanders," zegt Ivica Petrusic (33), van een Zwitserse belangenvereniging voor migranten. Hij vluchtte op z'n veertiende met z'n ouders uit Bosnië en spreekt vloeiend Zwitserduits.

Geen pardon

Petrusic is fel tegen de uitzettingswet die de SVP, de rechts-populistische volkspartij in Zwitserland, wil invoeren. Die wet kent geen pardon. Een buitenlander die de wet overtreedt, gaat eruit, ook al gaat het om het stelen van een potlood.

Petrusic: "De SVP speelt in op angstgevoelens onder Zwitsers. Die zijn onzeker geworden door de globalisering. Ze worden nu geconfronteerd met veel meer culturen dan vroeger."

Niet crimineler

Heeft Zwitserland buitensporig veel problemen met criminele buitenlanders? Onderzoeken spreken dat tegen. Zwitserland heeft met 22 procent verhoudingsgewijs de meeste buitenlanders van Europa binnen de grenzen, maar crimineler dan in andere landen zijn ze niet.

Volgens de SVP kloppen die onderzoeken niet. Andreas Glarner van de SVP in Aargau: "Bij bepaalde vormen van criminaliteit, zijn de daders vrijwel altijd van buitenlandse afkomst. Simpel, als gasten zich niet gedragen, kunnen ze vertrekken."

De uitzettingswet van de SVP is in strijd met internationale verdragen die Zwitserland tekende. Het automatisch uitzetten van EU-burgers bijvoorbeeld of het terugsturen van mensen naar landen waar ze gevaar lopen. Volgens Glarner zal 't zo'n vaart niet lopen: "En als we iemand niet kunnen uitzetten omdat het in strijd is met een verdrag dat we tekenden, dan zeggen we dat verdrag gewoon op."

Tegenvoorstel

Volgens peilingen haalt de initiatiefwet van de SVP morgen een meerderheid. Grote vraag is hoeveel Zwitsers stemmen voor een tegenvoorstel van de SP, de Zwitserse sociaaldemocraten. Dat is een stuk milder en houdt wel rekening met internationale afspraken die Zwitserland is aangegaan.