'Hond bang voor vuurwerk? Laat hem met rust'

Voor veel honden en katten breekt om 18.00 uur de hel los. Vanaf dan mag er vuurwerk worden afgestoken. De knallen en lichtflitsen maken de dieren angstig, dus brengen veel eigenaren hun huisdier naar rustiger plekken, zoals een dierenpension.

Huisdierenspecialist Martin Gaus ontvangt de dagen rondom de jaarwisseling zo'n honderd angstige huisdieren. In het NOS Radio 1 Journaal geeft hij tips aan baasjes die hun dieren wel thuis houden.

Hebben honden meer last van het vuurwerk dan katten?

"Nee hoor. Katten zijn ook zeer gevoelig voor harde geluiden, die hebben het minstens zo moeilijk. Maar honden lijken wat socialer, waardoor mensen er wat anders mee omgaan. Maar het is voor allebei een probleem."

Sommige honden blijven er stoïcijns onder en andere raken compleet in paniek. Hoe is dat verschil te verklaren?

"Je kunt het vergelijken met de vogels in de buurt van Schiphol. Wanneer daar een Boeing overvliegt en de vogels komen nauwelijks omhoog, betekent dat dat ze er volledig aan zijn gewend. Dat noemen ze 'gehabitueerd'; de vogels hebben zich aangepast aan de geluiden."

"Maar waar de angst bij huisdieren uit ontstaat, is het onverwachte. Als er plotseling iets knalt en ze zijn daar niet aan gewend, dan schrikken ze. Dat heeft een traumatische werking waardoor ze, iedere keer wanneer ze een hard geluid horen, schrikken."

Kun je iets doen aan de angst voor vuurwerk bij huisdieren?

"Je kunt je hond trainen met een zogenaamde vuurwerktraining. Dat is het langzaam aanbieden van harde geluiden, steeds een beetje harder, zodat hij er aan kan wennen. Terwijl hij die geluiden te horen krijgt, via een cd bijvoorbeeld, blijf je spelen met de hond."

"Op het moment dat een hond hele harde knallen hoort op Oudejaarsavond, komt hij met z'n knuffel of met z'n balletje aan, omdat hij het associeert met spelen. Maar dat is een heel leerproces, waar je maanden van tevoren mee moet beginnen. Zoiets leer je niet in twee weken aan."

Als je daar niet op tijd mee bent begonnen, wat kun je dan op de avond zelf nog doen?

"Houd allereerst de gordijnen dicht. Dan ziet je huisdier de lichtflitsen niet. Zet de radio een klein beetje harder, waardoor andere geluiden overheersen. Laat hem met rust, doe helemaal niks. Als het dier steun bij je zoekt, hou het gewoon vast en aai het rustig over de kop. Zie je huisdier als een kind. Als een kind heel erg schrikt, dan stel je het ook gerust."

Wat moet je vooral niet doen?

"Rond Oudejaarsdag komen mensen er achter dat ze te laat zijn en denken: wat moeten we? Dan gaan ze gauw nog even langs de dierenarts en die heeft alleen een narcosemiddel. Maar daar worden de huisdieren enorm duf van. Bovendien zit de angst veel dieper."

"Als je zo'n middel geeft, dan lijkt het dier heel rustig te worden. Hij ligt waarschijnlijk volledig op apegapen in z'n mandje, maar in zijn systeem hoort hij de geluiden veel harder dan normaal, waardoor hij volgend jaar nog banger is voor vuurwerk."