'Wie de NYPD bekritiseert, krijgt het zwaar'

De New Yorkse politie, de NYPD, heeft afgelopen weekend ongekend fel uitgehaald naar burgemeester De Blasio. Na de moord op twee agenten in Brooklyn zaterdagavond zeiden de politievakbonden dat De Blasio bloed aan zijn handen heeft. Veel agenten gingen bij een bezoek van de burgemeester met de rug naar hem toestaan. De confrontatie tussen de burgemeester van New York en de politie komt niet uit de lucht vallen, zegt Amerika-deskundige Willem Post.

Waar komt de woede van de New Yorkse politie vandaan?

"Het is een heel patroon van botsingen tussen de politie van New York en de relatief nieuwe burgemeester. De Blasio is pas een jaar burgemeester. Al tijdens de campagne voor het burgemeesterschap zei De Blasio dat er een eind moest komen aan de praktijk van 'stop and frisk' (het politiebeleid om mensen aan te houden en te onderzoeken als er maar de geringste verdenking is, red). Honderdduizenden mensen werden werden op jaarbasis aangehouden op verdenking van bijna niets, misschien drugs in de auto, of wat dan ook."

"Dat heeft voor heel veel irritatie gezorgd, vooral in zwarte kringen omdat vooral zij massaal werden aangehouden. De houding van De Blasio werd opgevat als een anti-politiecampagne en ook met salarisonderhandelingen waren er al direct problemen. Vergeet niet, de burgemeester van New York is ook de politieke baas van de politie.

Als je hoort dat er voor de moord op de twee agenten al formulieren zijn verspreid door de politievakbond waarop je kon aangeven dat de burgemeester niet op je begrafenis hoeft te komen als je tijdens je werk komt te overlijden... Dat gaat wel heel ver."

De verhoudingen verharden?

"Een ander voorbeeld is dat de burgemeester heeft opgeroepen tot hervormingen van het politieapparaat naar aanleiding van wat er met Eric Garner is gebeurd. Dat was een overdaad aan geweld. De meerderheid van het Amerikaanse publiek vond dat schande en daar speelde de burgemeester ook op in. De Blasio heeft uiteraard het recht om op te roepen tot hervormingen, maar de NYPD is een organisatie van 35.000 agenten die een heldenstatus heeft, met name sinds de aanslagen van 11 september 2001. Mensen lopen rond met souvenirs van de politie. Wie kritiek heeft op de politie, en zeker een nieuwe burgemeester, krijgt het heel zwaar te verduren."

Het gaat toch niet alleen om New York, ook op landelijk niveau lijkt er een verwijdering te zijn tussen de politie en de stadsbesturen?

"Het is inderdaad een landelijk probleem. President Obama heeft vorige week nog een taskforce in het leven geroepen onder de noemer 'Politiewerk in de 21ste eeuw'. Het moet toch niet zo zijn dat er zo'n grote kloof is tussen de stadsbevolking enerzijds en het politiekorps aan de andere kant. De kloof moet overbrugd worden. Natuurlijk moet misdaad keihard worden aangepakt; New York is een van de veiligste steden van de westerse wereld, dus met het beleid van hard aanpakken moeten we zeker doorgaan. Veiligheid is belangrijk, maar agenten moeten ook een taak hebben om het echte buurtpolitiewerk te doen. Het moeten niet alleen maar Rambo's zijn met een pseudo-militaire uitrusting. Dat moet in de ogen van Obama veranderen. Het levert in het politiekorps, ook in New York, discussie op."

Voor Obama is het dus ook koorddansen?

"Ja, wie de politie bekritiseert, begeeft zich op gevaarlijk terrein. De Blasio is ook dubbelzinnig. De ene keer kritiek en de andere keer zeggen dat het inderdaad helden zijn die ons 24 uur per dag beschermen. Dat zegt Obama ook voortdurend. Maar de burgemeester van New York is niet ´on speaking terms´ met de leiding van de politievakbonden. Dat duidt toch wel op een ernstige vertrouwensbreuk. Dat blijkt ook uit opiniepeilingen. Onder blanke New Yorkers is hij niet populair, zo´n 30 procent is voor hem, zwarte New Yorkers steunen hem met zo'n 70 procent. Want De Blasio doet eindelijk iets aan excessief politiegeweld."

"Men moet weer 'on speaking terms' komen. Mensen houden natuurlijk wel hun hart vast voor de begrafenis later deze week. Dan zullen agenten uit het hele land naar New York komen. Daarna moet er wel iets van een verzoening komen. Er wordt ook wel opgeroepen dat religieuze leiders voor verzoening moeten zorgen. Zo erg is het wel geëscaleerd tussen het bestuur van New York en de politie. Zoals gezegd, het is een patroon van meer dan een jaar."