Crisissfeer rond verworpen zorgwet

Het overleg over de gisteren gesneuvelde zorgwet gaat vandaag verder. VVD en PvdA hebben allebei laten weten dat ze er willen uitkomen, en het liefst zo snel mogelijk, maar hoe dat moet gebeuren, is nog niet duidelijk.

Premier Rutte benadrukte vannacht dat "afspraken moeten worden nagekomen". Sinds de verwerping van de wet door de Eerste Kamer heerst een crisissfeer in Den Haag.

Dat de senaat de zorgwet van minister Schippers verwierp, kwam voor vrijwel iedereen in Den Haag als een verrassing. In het voorjaar maakten VVD en PvdA afspraken met D66, ChristenUnie en SGP om de plannen in de senaat aan een meerderheid te helpen.

Ergernis

SGP-senator Holdijk, die ernstig ziek is, kwam gisteren speciaal naar Den Haag om voor de wet te stemmen. Dat uiteindelijk niet vertegenwoordigers van de "constructieve oppositie", maar drie leden van regeringspartij PvdA de wet hebben weggestemd, heeft bij de VVD tot ergernis geleid.

De wet wordt gezien als een van de paradepaardjes van VVD-minister Schippers. En de kwestie ligt extra gevoelig, omdat er "vertrouwen is geschonden". Daarbij wijzen velen er overigens wel op dat de Eerste Kamer niet aan het regeerakkoord is gebonden.

Senatoren staan traditioneel verder af van de politieke waan van de dag. In het overgrote deel van de gevallen stemmen ze net zoals hun partijgenoten in de Tweede Kamer, maar dat gebeurt niet altijd. Soms trekken ze zich weinig aan van de politieke leiding.

Wiegel

Markant voorbeeld daarvan is de Nacht van Wiegel in 1999. Toen stemde VVD-Eerste Kamerlid Wiegel als enige van zijn fractie tegen een grondwetswijziging die een correctief referendum mogelijk moest maken. Daardoor werd het voorstel verworpen en er ontstond een kabinetscrisis, die overigens na een paar weken werd opgelost.

Mochten de onderhandelende partijen afspraken maken over een nieuw wetsvoorstel voor de zorg, dan is dat niet "even" geregeld. Het kabinet moet dan een nieuw voorstel voorleggen aan de Raad van State. Daarna moet het worden ingediend bij de Tweede Kamer. Als die de wet heeft aangenomen, moet ook de Eerste Kamer er zich weer over uitspreken.

Nieuwe Eerste Kamer

Als de stemming in de senaat over dat eventueel nieuwe voorstel na 26 mei is, zit er een andere Eerste Kamer, want dan zijn er nieuwe verkiezingen geweest. En hoe die nieuwe Eerste Kamer is samengesteld, valt nu natuurlijk niet te voorspellen. Al is het wel een feit dat de regeringspartijen er slecht voor staan in de peilingen.