China herdenkt bloedbad Nanjing
China herdenkt vandaag het bloedbad van Nanking, nu 77 jaar geleden. In december 1937 trok het Japanse leger de toenmalige hoofdstad van China binnen, die tegenwoordig Nanjing heet. In de zes weken die volgden, richtten de Japanners er een gruwelijk bloedbad aan.
Wat er precies gebeurde, daarover verschillen de meningen. Volgens Chinese cijfers werden in anderhalve maand 300.000 burgers geëxecuteerd, onthoofd of levend begraven. De geallieerden stelden het aantal na de Tweede Wereldoorlog bij op 142.000. Maar in Japan ontkennen sommigen dat er überhaupt een bloedbad plaatsvond.
Symbool
Het is voor China hét symbool van de Japanse bezetting, en het symbool voor het Japanse onvermogen om zijn oorlogsverleden onder ogen te zien. Het is ook een verklaring voor de anti-Japanse gevoelens die in China altijd dicht onder het oppervlak sluimeren.
Wat niet helpt is dat zowel China's president Xi Jinping als de Japanse premier Abe hard lijkt in te zetten op het nationalisme in eigen land. Dat is de laatste jaren flink toegenomen. Japan maakt zich zorgen over zijn positie in de regio. Japanners zijn nerveus over de snelgroeiende Chinese reus, die steeds assertiever optreedt in de Oost- en Zuidchinese Zee.
Het Chinese zelfvertrouwen groeit ondertussen gestaag; velen vinden het niet meer dan normaal dat China's oude oppermachtige positie in dat deel van de wereld hersteld wordt. En daarbij hoort ook het rechtzetten van 'historische vergissingen', zoals gebeurt bij de Diaoyu-eilanden (in het Japans Senkaku-eilanden), die door beide landen worden geclaimd.
Dieptepunt
Sinds Japan die eilandjes nationaliseerde zijn de verhoudingen tot een absoluut dieptepunt gedaald. Vorig jaar deed de Japanse premier er nog een schepje bovenop door een bezoek te brengen aan het Yasukuni-schrijn in Tokio. Daar worden alle Japanners herdacht die ooit door krijgsgeweld zijn omgekomen. Maar daar liggen ook een aantal oorlogsmisdadigers uit de Tweede Wereldoorlog. Protesten uit de hele regio - niet alleen China - volgden.
Twee jaar lang was er helemaal geen contact tussen China en Japan. Vorige maand was er voor het eerst weer een ontmoeting tussen de Chinese president Xi Jinping en de Japanse premier Abe tijdens de APEC-top in Beijing. Het is misschien een begin van detente, een periode van ontspanning tussen de twee landen, maar er is nog een lange weg te gaan.