Samenleving stuk ingewikkelder voor verstandelijk beperkte

Het aantal mensen met een lichte verstandelijke beperking dat zorg via de AWBZ ontvangt, is tussen 1998 en 2011 bijna vervijfvoudigd. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) komt dat niet doordat meer mensen een verstandelijke beperking hebben, maar door maatschappelijke ontwikkelingen.

Zo zeggen deskundigen in het rapport (.pdf) dat de groeiende vraag komt doordat er minder eenvoudig werk is en er hogere eisen worden gesteld in het onderwijs. Daardoor kunnen mensen met een licht verstandelijke beperking de maatschappij niet bijbenen.

"Balen sjouwen in de Rotterdamse haven, maar ook de vele simpele handelingen in de textiel-, auto- of zelfs zware industrie konden door mensen met een verstandelijke beperking worden uitgevoerd. Een deel van dat werk is naar Azië gegaan en het handwerk dat hier overblijft, vindt plaats in gigantische overslagbedrijven die alles geautomatiseerd doen", zegt een expert in het rapport.

Een andere belangrijke oorzaak is de digitalisering. De groep heeft bijvoorbeeld moeite met internetbankieren of reizen met een ov-chipkaart. Een deskundige: "Vroeger met de strippenkaart kon je zien hoeveel strippen er nog op zaten. Maar met de ov-chipkaart is dat niet meer. Alleen nog bij in- en uitchecken kun je het saldo zien, maar dat valt ook weer snel weg".

Het onderzoek van het SCP was een vervolg op een eerder rapport waarin de stijging van zorgaanvragen werd geconstateerd. De onderzoekers wilden nu vaststellen wat de oorzaak van die stijging was.

In 2011 vroegen 166.000 mensen met een verstandelijke beperking zorg via de AWBZ, de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. In 1998 waren dat er nog 22.000.