Hartcentra leren van elkaar: zorg verbetert
Twaalf Nederlandse hartcentra verbeteren de kwaliteit van hun zorg door de resultaten van hun behandelingen te vergelijken. De beste voorbeelden die daaruit naar voren komen, worden door al die centra overgenomen. De eerste resultaten zijn vandaag op een symposium bekendgemaakt.
Het lijkt misschien logisch dat ziekenhuizen op deze manier van elkaar leren, maar dergelijke openheid over de effecten van behandelingen is nog altijd niet vanzelfsprekend.
Door zorgvuldige registraties van de uitkomst van operaties, het aantal heroperaties, het aantal en de aard van complicaties én de gevolgde procedures, wordt het mogelijk om de kwaliteit van hartcentra voor verschillende behandelingen te vergelijken. Om die registraties vergelijkbaar te maken zijn criteria opgesteld die door alle deelnemende hartcentra gebruikt worden.
Bypassoperatie
Het meest sprekende voorbeeld daarvan doet zich voor bij de bypassoperatie waarbij een omleiding wordt gemaakt om een vernauwing in een kransslagader te verhelpen. Jaarlijks worden er zo'n negenduizend bypassoperaties uitgevoerd in Nederland.
De Isala Klinieken in Zwolle blijken een significant lagere sterfte na bypassoperaties te hebben dan de overige centra. Die voor patiënten gunstigere uitkomsten hangen naar alle waarschijnlijkheid samen met de zogeheten Isala Safety Check.
Safety check
Na de standaard checkprocedure op de OK om bijvoorbeeld de identiteit van de patiënt te controleren en te kijken of de juiste operatie is voorbereid, volgt de Isala Safety Check. Die extra procedure wordt gebruikt om de toestand van de patiënt en bijzondere risico's die misschien spelen te bespreken.
Ook wordt er nog een echo gemaakt via de slokdarm. Die aanpak maakt het mogelijk om zo nodig een operatieplan op het laatste moment aan te passen. De werkwijze verklaart waarschijnlijk de iets lagere sterfte na bypassoperaties dan in andere hartcentra.
Kleppenteam
Het Catharina Ziekenhuis kon door het nieuwe vergelijkingssysteem de handelwijze bij aortaklepvervangingen aanpassen. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 3.300 mensen een nieuwe aortaklep. Een speciaal 'kleppenteam' bespreekt nu de patiënten.
Gecompliceerde patiënten worden daarnaast nog eens extra besproken met een intensivist erbij die ook na de operatie meer betrokken wordt bij de zorg. Bovendien krijgen complexe patiënten een uitgebreidere voorbehandeling zodat ze in zo goed mogelijke conditie op de OK komen. Die ingrepen hebben ervoor gezorgd dat de sterfte na aortaklepvervangingen is gedaald van 2,5 naar 1,1 procent.
Wondinfecties
Het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein heeft op een vergelijkbare manier een aantal procedures rond openhartoperaties veranderd. Daardoor is het aantal diepe wondinfecties bij het borstbeen gehalveerd van 1,5 naar 0,8 procent van alle patiënten die zo'n operatie ondergaan. Dat zijn er in Nieuwegein zo'n 2000 per jaar en in heel Nederland ongeveer 18.000.
Symposium
De hartcentra maakten vanmiddag op een symposium in Maarssen de resultaten bekend van het project Meetbaar Beter. Dat is in 2012 opgezet door de twee grootste hartcentra - het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en het St. Antonius in Nieuwegein - om de deelnemende hartcentra inzicht te geven in de resultaten van hun behandelingen.
Later sloten tien andere hartcentra zich erbij aan en ook het aantal behandelingen binnen het project is uitgebreid. In totaal telt Nederland zestien hartcentra. De centra van het LUMC, het VUmc, het Radboudumc en het Maastrichtse UMC doen nog niet mee aan Meetbaar Beter.
Meetbaar Beter leidt ook tot verbeteringen binnen één ziekenhuis. Door betere samenwerking tussen verschillende soorten specialisten daar en het gezamenlijk opstellen van protocollen, krijgen artsen meer zicht op mogelijkheden om hun zorg te verbeteren.