'Tichonov heeft het ijshockey echt groot gemaakt'

Onder leiding van Viktor Tichonov werden de ijshockeyers van de Sovjet-Unie acht keer wereldkampioen en drie keer olympisch kampioen. Het team was oppermachtig in de tijd van het IJzeren Gordijn. Oud-ijshockeyer Ron Berteling vond het dan ook nooit leuk om tegen de ijshockeyers van coach Tichonov te spelen. "Elke wedstrijd verloor je met dubbele cijfers. Het ijshockey van de Sovjet-Unie was op dat moment het beste ijshockey ter wereld."

Tichonov was van 1978 tot 1992 bondscoach van het nationale team van de Sovjet-Unie. Maandag overleed de Moskoviet op 84-jarige leeftijd. Ron Berteling maakte de coach van dichtbij mee tijdens de Spelen van 1980 in Lake Placid, en speelde daarna nog meerdere malen tegen teams die Tichonov coachte.

'Tich de tik'

Berteling herinnert zich de coach nog goed. "Hij was heel stoïcijns. Hij knikte altijd met zijn hoofd als de spelers moesten wisselen. Ik herinner me ook nog een Europa Cup-wedstrijd van eind jaren tachtig. Ik speelde toen met Rotterdam tegen CSKA Moskou, waar Tichonov coach was. Onze coach noemde hem toen 'Tich de tik', vanwege dat knikken met zijn hoofd. Hij probeerde tijdens die wedstrijd een arm om hem heen te slaan, bij wijze van een begroeting. Maar er kon bij Tichonov geen lachje vanaf."

Tichonov stond algemeen bekend om zijn keiharde trainingsmethodes en dictatoriale manier van coachen. Daarmee heeft hij het Russische ijshockey ver gebracht, zegt Berteling. "Tichonov heeft het ijshockey echt groot gemaakt. De Russen trainden toen al elf maanden per jaar. Ze hadden een heel duidelijk systeem. Het ging niet om individuele spelers, maar om het team. En dat team speelde gewoon heel goed samen. Het was op dat moment het beste ijshockey ter wereld."

Dieptepunt

Maar de carrière van de Russische coach kende ook een dieptepunt: de verloren wedstrijd tegen de Verenigde Staten op de Olympische Spelen van 1980. "Van de tien wedstrijden die Amerika op dat moment zou spelen, hadden ze er waarschijnlijk negen verloren. Maar dat gebeurde niet. Tichonov moest in die wedstrijd opeens creatief worden. Hij moest gaan schakelen, en dat had hij daarvoor eigenlijk nooit hoeven doen. Hij raakte in paniek", herinnert Berteling zich. Het is tekenend voor de manier van werken van Tichonov, die voor Berteling altijd een legendarische coach zal blijven. "Hij heeft het ijshockey echt groot gemaakt", besluit de oud-ijshockeyer.