Catalanen gaan tóch stemmen

Door correspondent Jessica van Spengen

De Catalanen mogen vandaag tóch naar de stembus. Althans, van hun deelstaatregering. Officieel mag het namelijk niet. Een referendum werd door de centrale regering in Madrid tegengehouden. Maar de Catalaanse deelregering zette door en vandaag zullen er op verschillende plekken in Catalonië toch stembureaus opengaan.

De peiling, zoals de deelstaatregering het nu noemt, is bedoeld om de Catalanen te vragen of ze willen dat Catalonië een zelfstandige staat wordt en zo ja, wat dan de relatie wordt met Spanje.

Geen werk

Toenemende onvrede over de centrale regering in Madrid heeft het onafhankelijkheidsgevoel de afgelopen jaren sterk doen toenemen. De economische crisis treft ook de van oudsher rijke deelregio van Spanje. Veel Catalanen vinden dat de regio verhoudingsgewijs te veel moet afdragen aan Madrid en daar te weinig voor terugkrijgt.

Ook steekt steeds meer oud zeer de kop op. Tijdens de Francodictatuur was er een periode dat de Catalaanse taal verboden was. Nu de regering in Madrid wil dat er weer meer Spaans op de Catalaanse scholen gesproken moet worden vinden veel Catalanen dat hun taal en daarmee hun cultuur bedreigd wordt.

Si of No

Over de waarde van het referendum is ook onder Catalanen zelf veel discussie ontstaan. De Catalaanse deelstaatregering wil met deze peiling toch de temperatuur meten onder de Catalanen om daarmee aan Madrid aan te geven dat een referendum nodig is.

Tegenstanders zeggen dat de uitslag vertekenend zal zijn omdat vooral voorstanders zullen gaan stemmen. Mensen die niet voor de onafhankelijkheid zijn zouden nu niet de moeite nemen om te gaan stemmen omdat het referendum niet rechtsgeldig is.

Ondertussen lopen de onderlinge spanningen tussen de regering in Spanje en de Catalaanse regering steeds verder op. De Catalaanse justitie heeft de regiopolitie opgedragen te melden waar stembureaus worden geopend. Ook is er druk uitgeoefend op Catalaanse ambtenaren.

Omdat het referendum illegaal is, mogen ambtenaren in functie zich er niet mee bemoeien, ze zouden dan strafbaar zijn. Daarom zijn volgens de deelstaatregering 40.000 vrijwilligers actief om het referendum wat logistiek betreft te organiseren. De deelregering zal zelf verantwoordelijk zijn voor de telling van de stemmen en het bekendmaken van de uitslag.