Zwart gat met 'geboortekaartje' ontdekt

NASA heeft een zwart gat ontdekt waarvan de geboortedatum bekend is. Het ontstaan van SN1979C werd 31 jaar geleden waargenomen. Het werd sindsdien gevolgd door wetenschappers en die concluderen nu dat het inderdaad om een zwart gat gaat.

Het object staat relatief dichtbij, op zo'n 50 miljoen lichtjaar afstand, "eigenlijk onze achtertuin", stelt NASA. Nooit eerder werd een nieuwe zwart gat zo dichtbij gevonden.

Zwarte gaten ontstaan nadat een grote oude ster als supernova uit elkaar is gebarsten. Wat dan over is, kan door de zwaartekracht van de ster imploderen tot een zwart gat, dat zo'n sterke zwaartekracht heeft dat zelfs licht erin verdwijnt.

SN1979C werd in 1979 door een amateurastronoom ontdekt toen de ster een supernova werd. In de loop der jaren blijkt zich tussen het ruimtepuin een zwart gat te hebben gevormd.

Röntgenstralen

Hoewel zwarte gaten zelf onzichtbaar zijn omdat ze geen licht geven, kunnen astronomen hun aanwezigheid afleiden uit de invloed die ze hebben op hun omgeving. Materiaal dat in een zwart gat wordt gezogen, wordt extreem heet en geeft dan röntgenstralen uit. Dat is wat de NASA ook ontdekte bij SN1979C.

Astronomen zijn verheugd het zwarte gat vanaf het begin te kunnen volgen, omdat het veel kan vertellen over hoe zwarte gaten zich ontwikkelen. "Dit kan nooit in een laboratorium worden gereproduceerd, maar alleen in het universum worden waargenomen."

Geboortekaartje

Ook wetenschapsjournalist Govert Schilling noemt de vondst belangrijk. "Als je objecten in het heelal bestudeert, wil je weten of het een oud of jong exemplaar is, want dan snap je de ontwikkeling beter. En bij deze hangt er een soort geboortekaartje aan."

Toch stelt het zwarte gat op zich weinig nieuws voor. "Dit is relatief een klein zwart gaatje, het is maar een paar keer zo zwaar als de zon. Er zijn ook zwarte gaten die honderden miljoenen keren zwaarder zijn dan de zon. Dat is iets spectaculairder."