Kleurenfoto's gevonden van de Watersnoodramp

Door redacteur Lambert Teuwissen

Er zijn onbekende kleurenfoto's opgedoken van de Watersnoodramp van 1953. De foto's werden ontdekt in archieven in Zeeland en zijn gepubliceerd in het boek 'Watersnood' van journalist Kees Slager. Het boek wordt vandaag gepresenteerd in het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk.

Op de foto's is te zien hoe de mensen in het van de buitenwereld afgesloten Zierikzee zich redden in de eerste dagen na de ramp. Ook zijn er foto's van de zwaarst getroffen plekken: Oud Tonge, waar 305 doden vielen, en Capelle, dat bijna geheel van de kaart werd geveegd.

In kleur

"Ik wist niet beter dan dat er geen kleurenfoto's waren", zegt Slager, die eerder al uitgebreid over de ramp schreef. "Paris Match zette er een op de cover vlak na de ramp, maar die was ingekleurd."

Voor wie de Watersnood alleen uit de media kent, komt de ramp ineens dichtbij. "Door de kleuren is het een moderne ramp geworden. Het had gisteren gebeurd kunnen zijn."

Helikopter

De foto's zijn gemaakt door amateur-fotografen. Persfotografen schoten in 1953 nog niet in kleur, omdat daar geen vraag naar was. "Dit waren verwoede amateurs die het geluk hadden dat ze niet geëvacueerd waren. Twee van de mensen in Zierikzee hadden een fotowinkel, dus ze konden makkelijk over rolletjes beschikken."

"Die mensen zijn overleden in de jaren 90, zonder dat de foto's ooit waren gepubliceerd. Door de nazaten werden ze overgedragen aan het gemeentearchief en we werden er tijdens het maken van dit boek door hen op geattendeerd."

In het boek zijn ook foto's opgenomen van Henry Schmaltz, die als Amerikaans militair was gelegerd in Duitsland. "De Amerikaanse troepen hebben helikopters hierheen gestuurd, want in Nederland was toen maar één helikopter. Zo vloog Schmaltz twee dagen na de ramp boven het gebied om mensen af te voeren. Ondertussen maakte hij foto's." Het Watersnoodmuseum kreeg de foto's in 2003, na het overlijden van Schmaltz.

'Zwart-witte gebeurtenis'

Tussen de nieuwe vondst zitten ook afbeeldingen van een onderwerp dat de pers negeerde: het bergen van lijken. Te zien is bijvoorbeeld hoe twee agenten een lijk op een houten deur aan de kant hebben getrokken.

"Ik heb gesproken met Hans Akkersdijk, fotograaf van Het Vrije Volk. Hij was 's nachts als enige persfotograaf het rampgebied in gekomen. Hij zei dat hij geen lijken fotografeerde, omdat hij wist dat de krant die toch niet zou plaatsen. En omdat hij maar een beperkt aantal rolletjes kon meenemen, fotografeerde hij niet wat hij niet kwijt kon."

Voor Slager, die zelf als 14-jarige de ramp meemaakte, zullen de nieuwe foto's het oude beeld aanvullen, maar niet vervangen. "Misschien is de ramp wel een zwart-witte gebeurtenis. Op de Zeeuwse eilanden is de kleur frivool en de ramp moet juist de kleur van de rouw hebben."

Watersnood - Kees Slager - Buitenspelers - ISBN: 9789071359132 - €69,-