'Social driving': minder eenzaam in de file

Een groep automobilisten in Nederland staat minder eenzaam in de file dan andere bestuurders. Op hun telefoon zien ze precies waar vrienden en andere bestuurders rondrijden, zien ze exact hoe hard de ander rijdt en kunnen ze elkaar berichtjes sturen.

Ze zijn de eerste volgelingen van een nieuwe trend: social driving. Dankzij de moderne telefoons, uitgerust met internet en GPS, kunnen navigatiesystemen steeds meer data verwerken en die zichtbaar maken op de kaarten.

Inmiddels zijn er naar schatting duizend Nederlanders die zich met zo'n programma over de weg verplaatsen. Pionier op dat gebied is het Israëlische programma Waze, dat gratis te downloaden is voor allerlei verschillende types telefoons. Wereldwijd zijn er anderhalf miljoen mensen die het programma op de telefoon hebben staan.

Autootjes

Waze werkt als een 'gewoon' navigatiesysteem. De gebruiker voert in waar hij heen wil rijden en het programma presenteert de kortste route. Maar tijdens het rijden zijn de verschillen met betaalde navigatiesystemen merkbaar. Op het scherm verschijnen allerlei kleine autootjes. Dat zijn de andere wegbestuurders die het programma gebruiken. Waze volgt die gebruikers op de voet. Rijdt er eentje een paar kilometer lang stapvoets, dan wordt dat stuk weg automatisch als file gemarkeerd. En er wordt nog meer informatie van de gebruikers opgeslagen. De wegenkaarten die het programma gebruikt, zijn grotendeels door de gebruikers zelf gemaakt. Het programma leert namelijk van de routes die worden gereden en onthoudt ook hoe lang het duurt om over die weg te rijden.

Gratis

Het zijn die data die ervoor zorgen dat een navigatieprogramma als Waze gratis is. Het bedrijf verkoopt de data die alle autoritten opleveren door aan andere bedrijven.

Om weggebruikers te motiveren ook de wat minder bereden wegen in kaart te brengen, liggen er virtuele cadeautjes op de weg. Rijd je een keer door een straat waar bijna niemand is, dan levert dat extra punten op. Wie veel kilometers rijdt en veel cadeautjes oppikt, verschijnt bovenaan het klassement.

Veilig Verkeer Nederland is daar minder blij mee, want "we zijn niet blij met alles dat afleidt van het besturen van de auto".

Verslaafd

Eén van de Waze-gebruikers van het eerste uur is Gerben Penterman. Hij noemt zichzelf "verslaafd" aan het navigatieprogramma.

"Het grote voordeel van betaalde navigatiesystemen is dat nieuwe wegen zo toe te voegen zijn. Bij TomTom duurt het maanden voordat de kaarten worden bijgewerkt", zegt Penterman.

TomTom wil op ons verzoek niet zeggen wat het bedrijf van Waze vindt, want TomTom "geeft nooit commentaar op producten van onze concurrentie". Een woordvoerder laat wel weten dat ook zij met de feedback van hun miljoenen gebruikers de kaarten en diensten verbeteren.

De vaste Waze-gebruikers, zoals Penterman, zijn ze in ieder geval als klanten kwijt. Die geven vrijwel allemaal aan betaalde navigatiesystemen niet meer te zien zitten.