Hoe Japan de tonijn doodknuffelt

Door correspondent Wouter Zwart

Als Japan geen rode zon op zijn vlag had gehad, dan was het wel een tonijn geweest. Geen volk ter wereld voelt meer liefde voor de gracieuze vis dan het Japanse. Hele legenden zijn er geschreven over het eilandenrijk en zijn vissersavonturen. Maar de Japanse liefde voor de tonijn is als een kus des doods.

Japanners importeren en eten meer tonijn dan wie dan ook. De vangst van de bijzondere blauwvintonijn gaat zelfs voor 80 procent naar Japan. En daarmee is het land vrijwel in zijn eentje verantwoordelijk voor het dreigende uitsterven ervan. Greenpeace vreest, wanneer er niet snel iets verandert, dat de blauwvintonijn in 2012 uit de zeeën is verdwenen. Ondanks die waarschuwing besloot de Conventie voor Handel in Bedreigde Diersoorten (Cites) de blauwvintonijn niet te beschermen. De druk uit Japan en andere invloedrijke lidstaten was simpelweg te groot.

Topexpemplaar

Een bezoek aan Nachi-katsuura leert hoe sterk de band is tussen Japan en tonijn. Generatieslang al verdienen de mannen van deze gemeenschap hun brood op zee. Het dorp vangt, eet en ademt vis. In het holst van de nacht lossen de schepen hun waardevolle lading. Want waardevol, dat zijn ze; de 1500 tonijnen die tegen de ochtend op de kade liggen te wachten op de vroege veiling.

Japanse handelaren en restauranthouders leggen al gauw zo'n 15.000 euro neer voor een vette volgroeide blauwvintonijn. Dit jaar bracht een topexemplaar in Tokio zelfs een recordbedrag van 160.000 euro op. Prijzen die voor tonijnvissers over de hele wereld aanleiding zijn om vooral heel hard door te blijven vissen.

Kweken

Toch is Japan niet compleet ongevoelig voor de internationale kritiek. Al enige jaren probeert de Kinki Universiteit de kweek van tonijn te perfectioneren. Onlangs slaagde het instituut erin voor het eerst een generatie tonijn te kweken van eitje tot wasdom. De technieken dienen nog sterk verbeterd te worden, maar de eerste resultaten zijn hoopgevend.

Ook de kwaliteit van de tonijn in gevangenschap blijkt hoog. Toprestaurants tot in het verre Tokio hebben al interesse getoond in de sashimi van de gekweekte tonijn.

Vraag

Of dit de Japanners zal overtuigen om op te houden met het vissen op volle zee, is echter maar de vraag. Een traditie is snel geboren, maar laat zich moeilijk stoppen.