Fiat dicteert, de vakbond accepteert

Door correspondent Andrea Vreede

Naar alle verwachting gaat vandaag een overgrote meerderheid van de Fiat-werknemers in Pomigliano, bij Napels, ja stemmen. "Ja" tegen het nieuwe akkoord dat buiten de geldende cao om met de fabriek gesloten wordt.

Harder en langer werken, minder pauzes, meer controle op ziekteverzuim en vooral minder recht op staken is wat Fiat wil. Want staken deden ze best graag, geven zelfs de arbeiders volmondig toe. Wanneer er een vakbondsbijeenkomst was of wanneer het nationale voetbalelftal moest spelen. "We zijn toch Italianen", grijnst Rocco voor de poort van de fabriek. "Dan staak je graag".

Maar dat staken doen ze niet tijdens dit WK, want de fabriek ligt al bijna twee jaar bijna stil. De vijfduizend arbeiders werken maar een paar dagen per maand. Ze persen wat staal voor de Alfa 159, de enige auto die er nog van de band rolt. Tegen een magere uitkering van 850 euro. Geen vetpot, maar beter dan helemaal niets.

Ultimatum

Fiat heeft een ultimatum gesteld. Of een zeer ruime meerderheid van de arbeiders gaat akkoord met de nieuwe arbeidsvoorwaarden, of het is afgelopen met Pomigliano.

Bijna alle vakbonden staan achter het plan, behalve één grote bond. Die wil de ooit zo zwaar bevochten rechten niet afstaan. Ironisch genoeg werden die rechten juist verworven door Fiat-arbeiders., jaren geleden.

Voor veel Italianen staat Fiat dan ook model voor de "baas" die na eindeloze felle acties moest zwichten voor de eisen van de vakbonden. En nu is het andersom.

Tegenprestatie

Het liefst zou Fiat willen van al die onrendabele fabrieken in Zuid-Italië. Die heeft het bedrijf ooit als wederdienst voor alle overheidssteun moeten openen om de werkgelegenheid in het arme deel van het land te stimuleren.

In de huidige tijden van crisis en malaise produceert Fiat liever in goedkopere landen zoals Polen, waar de succesvolle Panda wordt gemaakt. Al begrijpt ook topman Sergio Marchionne dat het belangrijk is om het Italiaanse imago van Fiat te behouden. En daarom heeft hij deze nieuwe strategie uitgestippeld.

Op korte termijn wordt de fabriek op het eiland Sicilië gesloten. In andere Zuid-Italiaanse fabrieken zoals die in Melfi is de productie al opgeschroefd.

Testcase

Pomigliano is nu een spannende testcase om te zien of de Italiaanse arbeiders net zo hard kunnen en willen werken als hun Poolse en Chinese collega's.

Industriëlen uit binnen- en buitenland kijken geïnteresseerd toe. Want als Fiat er echt in slaagt om de macht van de vakbonden te doorbreken, dan kunnen zij dat misschien straks ook.