'De witte schelp' open in december 2011

Door Petra Steenhoff

Tentoonstellingsruimte: 1200 m2 Verwacht aantal bezoekers: 225.000 Kosten verbouwing: Architect: Delugan Meissl

4 september 2009 gaf minister Plasterk van Cultuur het startsein voor de bouw van het nieuwe Filmmuseum in Amsterdam. Hij deed dat door het onthullen van een zandsculptuur van het nieuwe futuristische gebouw, dat meteen de bijnaam 'de witte schelp' kreeg. De vorm en de kleur van het gebouw zouden een verwijzing zijn naar de cinematografie.

Het ontwerp van Meissl werd al in 2005 door een selectiecommissie uitverkoren en met veel bombarie gepresenteerd. Het was de bedoeling dat het nieuwe Filmmuseum in 2009 van het Vondelpark naar het nieuwe gebouw zou verhuizen, maar die datum wordt bij lange na niet gehaald.

Ingewikkeld ontwerp

Zoals het er nu naar uitziet gaat het nieuwe museum aan de noordelijke IJ-oever tegenover het Centraal Station pas twee jaar later, in december 2011, open.

De vertraging komt onder meer door het ingewikkelde ontwerp van de Weense architect Delugan Meissl. Daardoor hebben de exacte bouwvoorschriften waaraan het gebouw moet voldoen lang op zich laten wachten.

De grootste vertraging werd echter veroorzaakt door de slepende onderhandelingen tussen de ontwikkelaar en potentiële aannemers.

Collectie

Naast de geplande verhuizing werkt het Filmmuseum hard aan de conservering en digitalisering van de collectie die bestaat uit ongeveer 37.000 filmtitels, 60.000 affiches, 500.000 foto's en 100.000 scenario's. Ook heeft het museum een grote hoeveelheid filmboeken, tijdschriften, een groot knipselarchief en multimedia met informatie over film en filmgeschiedenis.

De films worden straks opgeslagen in een nieuw depotgebouw, uitgerust met de modernste conserveringstechnieken. In 2009 is hiervoor een conservator hedendaagse Nederlandse film aangesteld.

Alle films komen online beschikbaar voor een breed publiek. "Het is de pijler onder onze metamorfose naar een nieuw museum. De digitale ontsluiting is net zo belangrijk als de verhuizing naar een nieuw gebouw", volgens museumdirecteur Sandra Den Hamer. Ook de overheid onderkent het belang van de collectie van het Filmmuseum. In 2007 tekende minister Plasterk een overeenkomst waarin de overheid de verantwoordelijkheid voor de filmcollectie langdurig op zich neemt. Daarmee krijgt het Filmmuseum een vergelijkbare status als de verzelfstandigde rijksmusea.

Publiek-privaat

De bouw van het nieuwe Filmmuseum kwam tot stand door een publiek-private samenwerking. "Dat is uniek", zegt Den Hamer. De investeringsmaatschappij ING Real Estate gaat het museum bouwen op voorwaarde dat de overheid het gebouw minimaal twintig jaar huurt.

In het nieuwe Filmmuseum komen vier filmzalen, een bibliotheek, een studiecentrum, een café-restaurant, een museumwinkel en kantoren voor medewerkers. Het gebouw komt te staan in de nieuwe wijk Overhoeks. Samen met de toren van Overhoeks wordt het nieuwe museum beeldbepalend voor de wijk. Het nieuwe Filmmuseum wil binnen drie jaar na opening jaarlijks 225.000 bezoekers trekken.