NOS NieuwsAangepast

'Humanitaire situatie Gaza is dramatisch'

Door correspondent Sander van Hoorn

Opnieuw is er een schip met hulpgoederen voor de Gazastrook tegengehouden door Israël. Langzaam, heel langzaam begint in Israël de discussie over het versoepelen van de verstikkende blokkade.

Is er in Gaza sprake van een humanitaire crisis? Er gaan geen mensen dood van de honger; je ziet er geen kinderen met dikke buikjes en vliegen rond de ogen, maar volgens elke andere definitie is de situatie in ieder geval dramatisch.

Er vallen wel degelijk doden onder mensen die niet, niet tijdig of onvoldoende medische zorg krijgen. Het verwarrende is dat je andere gevolgen op het eerste gezicht niet meteen ziet.

Marktmechanisme

De supermarkten zijn goed gevuld. Een rondgang langs grote en kleine winkels leert echter dat twintig procent van de schappen gevuld wordt met producten die Israël door laat. De rest moet Gaza binnengesmokkeld worden. Producten die Israël doorlaat zijn bijvoorbeeld schoonmaakartikelen, kaas, babymelk, meel en suiker.

Wat er door de tunnels komt is al het andere. Van speelgoed tot Nederlandse kaas. Van hout tot vis. En benzine natuurlijk. Dat er meer auto's in Gaza rijden dan alleen die van hulpverleners, komt door de tunnels.

Probleem is dat de smokkelindustrie het marktmechanisme ten top is. Goederen waar veel vraag naar is, zijn verkrijgbaar. Soms is de prijs zelfs lager dan vóór de blokkade. Maar zodra het om afwijkende spullen gaat zoals dieetproducten, medische apparatuur en onderdelen voor de water- en elektriciteitsleidingen is het aanbod nihil of zijn de producten onbetaalbaar.

Bouwmaterialen

Dat er geen honger is, komt dus nauwelijks door de goederen die Israël doorlaat. Want na ruim drie jaar blokkade van de Gazastrook is nog altijd onduidelijk wat Israël als 'humanitair' aanmerkt en welke producten 'een bedreiging zijn voor Israël'.

Het meest bizarre voorbeeld is dat kaneel wel wordt toegelaten maar koriander niet. In de week vóór de aanval op de hulpschepen, was het aantal transporten naar Gaza weer wat toegenomen. Maar zelfs dan wordt er nog maar 25 procent van de toeveelheid toegelaten die gebruikelijk was voor de blokkade.

Bouwmaterialen zijn notoir onbereikbaar. Ruim een jaar na de oorlog moet er nog altijd veel opgebouwd worden. Cement wordt niet binnengelaten, want dat zou Hamas kunnen gebruiken om bunkers te bouwen. Alleen de VN-vluchtelingenorganisatie krijgt de laatste tijd wat cement Gaza binnen.

UNRWA

Tegelijkertijd is het de VN-vluchtelingenorganisatie, en daarmee de 1,1 miljoen vluchtelingen die het meeste lijdt onder de blokkade. UNRWA is namelijk gehouden aan de 'officiële' kanalen om goederen te importeren. De voedselhulp aan de allerarmsten bestaat uit bloem, olie en suiker.

Dat is een lastig zichtbaar maar levensgroot effect van de blokkade: structureel slechte voeding. Met name bij opgroeiende kinderen een probleem. 44 procent van de bevolking is jonger dan 15.

UNRWA-baas Ging verzuchtte kort geleden: "Ik zou zo een tunnel naar Egypte laten graven en er een blauwe VN-vlag op zetten. Het zou mijn leven een stuk makkelijker maken, maar ik mag dat niet. Ik wil het ook niet, want de landsgrenzen moeten gewoon weer open."

Goedertierenheid

Ook bijna elk land en elke internationale organisatie riep deze week op om de grenzen weer te openen. Langzaam zie je de gesprekken daarover op gang komen. Israël weigert tot nu toe categorisch, maar ziet de druk toenemen; ook de Amerikaanse president zegt nu dat de huidige situatie onhoudbaar is.

De economie is kapot, de werkeloosheid hoog. Mensen leven in een constante staat van stress; hebben slechte voeding; zijn een disproportioneel deel van hun geld kwijt aan dagelijkse benodigdheden; kunnen moeilijk reizen; zijn afhankelijk van de goedertierenheid van de buitenwereld en leven in gebied waar veel verwoest en nog niet opgebouwd is.

Er gaan geen mensen dood van de honger, maar daar is alles mee gezegd.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl