Museum over puberbrein

Door verslaggever Pauline Broekema

Het puberbrein is hot. Staat volop in de belangstelling.

Er verschijnen veel boeken over het thema. Zoals 'Het puberende brein; van hoogleraar Eveline Crone die aan de Universiteit van Leiden onderzoek doet naar de hersenen van de adolescent.

En deze week bezoeken de eerste schoolklassen een speciale afdeling over het puberbrein. In het Museum Het Dolhuys in Haarlem.

In 'de Bovenkamer' krijgen leerlingen van vmbo, havo en vwo inzicht in hun hersenen. Met een educatief medewerker maken ze een ontdekkingstocht. In een 'breinlab' testen ze hun eigen persoonlijkheid. Zien interviews met jongeren met extreem gedrag.

Twee flessen wodka

Wij lopen mee met vwo 3 van het Kennemer Lyceum. Hun begeleider Sohal Ismael studeerde neuropsychologie aan de Universiteit van Leiden. Hij is nu bezig met zijn promotieonderzoek. Zijn groep is opvallend open en eerlijk.

Ieder achter een eigen beeldscherm krijgen ze een test voorgelegd. Eén van de thema's is angst. Of ze dat zelf wel eens hebben in extreme mate? "Ja, ik in het donker", zegt een 14-jarige. "Wat deed je dan?" "Ik liet de hele nacht het licht aan. Maar nu heb ik het niet meer."

Ze zien een interview met iemand met extreme angst. En een filmpje waarin een meisje openhartig vertelt over haar verslaving. Op een dag soms twee flessen wodka. "Oh", doet de groep. Een autistisch meisje dat vertelt dat ze het onderscheid tussen huilen en lachen niet kan maken. Een jongen met zware concentratieproblemen die als hij zijn huiswerk er niet in krijgt ten einde raad maar voor de tv gaat zitten.

Doorzeuren

Daarna gaat wordt de klas in kleinere groepen verdeeld. Om te discussiëren over de eigen bovenkamer. De 14-jarige Bas komt er eerlijk voor uit. Zijn kamer is een zwijnenstal. Kleren op stoelen, boeken. Geen zin om op te ruimen.

En klasgenote Liselot wordt soms gek van de goedbedoelde adviezen van haar ouders om aan haar huiswerk te gaan. Dat ze er maar over blijven "doorzeuren". "Gewoon ervan uitgaan dat het goed gaat. En als het niet lukt wat bijsturen", is het advies van de 16-jarige Florentine.

Ze knikken. Allemaal dezelfde ervaring. Ouders die zeuren en zij die weten hoe het zit. Dat je nou eenmaal moeilijk uit bed komt. "Als het vakantie is ga ik om twaalf uur naar bed en kom er 's middags om twaalf uur weer uit", zegt Bas.

Slaaphormoon

Museumbegeleider Sohal Ismail legt uit wat dit te maken heeft met hun puberbrein. Sommige gebieden in de hersenen die sneller rijpen. Anderen die in het volgroeien achterblijven. Waardoor bijvoorbeeld het gebied dat de emoties aanstuurt de overhand krijgt. En niet geremd wordt omdat het hersengebied dat voor die remming zorgt nog onvoldoende gerijpt is. Het niet het bed uit kunnen komen, het slaaphormoon melatonine dat die klok in de war stuurt.

Ze knikken, ze weten er alles van.

Een bezoek aan de Bovenkamer is alleen geopend voor groepen van maximaal dertig personen.