Bombardement Rotterdam 'leeft' nog steeds

Rotterdam haalt vandaag met boeken en herdenkingen herinneringen op aan het bombardement dat op 14 mei 1940 een groot deel van de binnenstad verwoestte.

Al is het zeventig jaar geleden, voor de samenstellers van een luisterboek met herinneringen aan die dag was het niet moeilijk om verhalen van oude Rotterdammers te verzamelen. Het bombardement 'leeft' nog steeds bij degenen die het meemaakten. "Het is alsof het de dag van gisteren is", zegt iemand.

En ander herinnert zich dat hij achter zijn huis een man op een brandend balkon zag staan. "Totdat mijn moeder mij wegtrok, ik mocht dat niet zien. Maar dat beeld zit nog steeds in mijn hoofd."

Papagaai

Opvallend is dat veel van die verhalen nooit zijn verteld, zeggen de interviewers Linda Malherbe en Martina Florians. "Er was geen aanleiding om erover te praten, want iedereen had hetzelfde meegemaakt. De wederopbouw hield iedereen in beslag, het was een kwestie van niet zeuren, maar werken."

Het is bij een bombardement met 800 doden, bijna 80.000 daklozen en een weggevaagd stadshart, onvermijdelijk dat hevige verhalen naar boven komen. Maar ook de kleine persoonlijke herinneringen die betrokkenen al zeventig jaar meedragen, zijn te horen.

"Je hoort absurde dingen, zoals een vrouw die zegt dat haar moeder zich vooral druk maakte over de papagaai die nog in huis was. Ze heeft hem in een kooitje gedaan en meegenomen. Het blijkt dat veel mensen dat hebben gedaan."

Geboeid

Hoe groot de verwarring was, blijkt uit wat een vrouw zag toen ze als klein meisje naar buiten ging omdat het binnen te gevaarlijk was. "Ik zag alleen maar brandende huizen, ik herkende mijn eigen straat niet meer."

In de tien rampzalige minuten van mei 1940 is de basis gelegd voor de stad zoals die nu is, zegt stadshistoricus Paul van de Laar. De gevolgen van het bombardement zijn dan ook nog steeds zichtbaar voor wie het wil zien.

Dat verklaart volgens Van de Laar dat de vaak nooit vertelde verhalen en vele zwart-wit afbeeldingen nog steeds belangstelling krijgen. "Jongeren zijn er door geboeid. Jaren geleden dachten we dat we wel ongeveer de laatste herdenking hadden, maar het lijkt nu zelfs wel meer te leven."