VVD'er Hans Dijkstal (67) overleden

VVD-prominent Hans Dijkstal is in zijn woonplaats Wassenaar overleden. Hij was al enige tijd ziek.

Dijkstal stond aan de wieg van het eerste paarse kabinet. Dat was revolutionair omdat er voor het eerst geen christelijke partij meedeed in de coalitie, die bestond uit PvdA, VVD en D66.

Lees ook: Dijkstal geprezen om zijn aimabele persoonlijkheid.

Dijkstal was in het eerste paarse kabinet minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier.

Zijn bijnaam was 'het oliemannetje', omdat hij als geen ander wist te bemiddelen tussen kibbelende bewindslieden van PvdA, D66 en VVD-huize. De sociaal vaardige Dijkstal loste gemakkelijk problemen op. "Door te praten, door voor sfeer te zorgen en de familie bij elkaar te houden", zei hij eens in een interview met de Volkskrant.

Egypte

Henri Frans Dijkstal werd op 28 februari 1943 geboren in Port Said in Egypte, waar zijn vader in de scheepvaart werkte. Op zijn vijfde verhuisde hij naar Nederland.

Voordat hij in 1982 naar Den Haag vertrok, was hij wethouder in Wassenaar. Na twaalf jaar in de Tweede Kamer als Kamerlid hield hij zich onder meer bezig met het minderhedenbeleid, criminaliteitsbestrijding en de IRT-affaire.

Saxofoon

Dijkstal werd ook bekend vanwege zijn opgewekte saxofoonsolo's op VVD-feestjes, zijn voorliefde voor jazz en zijn vrolijke humeur.

Als minister van Binnenlandse Zaken leek de bruggenbouwer echter over onvoldoende daadkracht te beschikken. Binnen de VVD groeide de ergernis, omdat Dijkstal niet in staat was extra politie op straat te regelen.

In 1998, tijdens het tweede paarse kabinet-Kok, keerde Dijkstal terug naar de Tweede Kamer. Hij nam het fractievoorzitterschap over van Frits Bolkestein, de VVD-leider die met pittige uitspraken het politieke debat vaak op scherp had weten te zetten.

Ergenis

Dijkstal was uit ander hout gesneden. Hij was een liberale politicus zonder uitgesproken politieke ideeën, een aimabele compromissenzoeker.

Met deze karaktereigenschappen bleek Dijkstal echter niet opgewassen tegen het naderende Fortuyn-tijdperk. Hij ergerde zich aan het groeiende aantal ontevreden burgers, dat vanaf 2001 steeds meer kritiek uitte op Paars-II, het kabinet dat de problemen op het gebied van de migratie, de gezondheidszorg en het onderwijs niet goed wist op te lossen.

"Verwende diva's", noemde Dijkstal een deel van de kiezers. "Ze vinden dat de overheid zich niet met hen mag bemoeien, maar geven de overheid wel de schuld van alles wat fout gaat", aldus Dijkstal in maart 2002 tegen Vrij Nederland.

Hij dacht dat het 'theater-Fortuyn' vanzelf zou overwaaien. Maar daarin vergiste Dijkstal zich grondig. In mei 2002 haalde de partij van de inmiddels vermoorde Fortuyn 26 zetels. VVD-lijsttrekker Dijkstal verliet gefrusteerd de landelijke politiek.

Advies

Vervolgens werd hij lid van tal van commissies en stuurgroepen, zoals de commissie-Pavem waar hij zich met prinses Máxima bezighield met de participatie van vrouwen uit etnische minderheidsgroepen. Ook gaf hij advies over het beperken van salarissen bij politieke ambtsdragers.

Hans Dijkstal is 67 jaar oud geworden.