Moderne mens toch familie van neanderthaler
De moderne mens heeft wel degelijk neanderthalers in zijn stamboom zitten. Dat is de opmerkelijke conclusie van een onderzoek van vijf jaar naar het dna van onze naaste verwant. Tot nu toe werd aangenomen dat de neanderthalers waren uitgestorven nadat wij, homo sapiens, ze hadden verdrongen.
Uit het nieuwste onderzoek, dat vandaag werd gepubliceerd in Science, blijkt dat het genoom van de moderne mens voor een tot vier procent overeenkomt met de neanderthalers. Dat betekent dat er in het verre verleden contact is geweest tussen de twee rassen. "Dit bewijst dat ze konden kruisen. Genetisch verschilden ze niet zo veel van ons", zegt hoofdonderzoeker Ed Green.
"Over hoe deze rassen met elkaar hebben geleefd kun je niks zinnigs zeggen, maar dat we nu weten dat het gebeurde, is belangrijk", vervolgt Green. "Stel je eens voor wat er kan zijn gebeurd."
In eerder onderzoek was nooit bewijs gevonden voor directe familiebanden. Wetenschappers gingen er daarom van uit dat mensen en neanderthalers wel van dezelfde voorouder afstamden, maar dat er geen onderling contact meer was geweest, ondanks dat de twee soorten zo'n 10.000 jaar naast elkaar hebben geleefd.
Vergelijking
De wetenschappers onderzochten de botten van drie neanderthalers die gevonden waren in een grot in Kroatië. De botten waren tussen de 38.000 en 44.000 jaar oud.
Hoewel het dna zeer gefragmenteerd was en zwaar vervuild met dna van bacteriën, kon met behulp van speciaal ontwikkelde software zestig procent van het genoom worden achterhaald.
De onderzoekers konden het dna toen vergelijken met dat van mensen van over de hele wereld. Daaruit bleek dat mensen uit Europa en Azië meer overeenkomsten hadden dan mensen uit Afrika. Zo werd ontdekt dat de kruising moet hebben plaatsgevonden nadat de mens Afrika verliet, zo'n 50.000 jaar geleden, mogelijk in het Midden-Oosten.
Broodkruimeltjes
Door het materiaal van ons en chimpansees met de neanderthalers te vergelijken, kunnen wetenschappers ook zien welke genen uniek zijn voor mensen. Er werden er zo'n zeventig gevonden, die bijvoorbeeld het verschil in uiterlijk, hersengrootte en botten bepalen.
Volgens Green heeft de mens geen specieke eigenschappen geërfd van de neanderthaler. "Het zijn meer een soort broodkruimeltjes, verspreid door ons dna, aanwijzingen van wat er vroeger gebeurd is."
Green denkt dat wetenschappers veel zullen hebben aan het nu ontcijferde genoom. "Dit is nog maar het begin. Het zal een goudmijn worden voor onderzoek naar de menselijke evolutie."