Tijdlijn kernenergie in Nederland
1950: Eerste advies over kernenergie Het FOM, Fundamenteel Onderzoek naar Materie, biedt het kabinet een plan aan voor de ontwikkeling van kernenergie in Nederland.
1955: Eerste nota over kernenergie-onderzoek Ministers Cals (Onderwijs en Wetenschappen) en Zijlstra sturen kernenergienota naar Tweede Kamer.
1957: Eerste kernenergie-nota Minister Jelle Zijlstra van Economische Zaken komt op 3 juli met de eerste kernenergie-nota. Hij schrijft aan de Tweede Kamer: "Het lijdt geen twijfel dat kernenergie op den duur een aanzienlijk groter deel van de behoefte aan energie zal dekken". Volgens de nota kan in 1975 de helft van de energie in Nederland met kernenergie worden opgewekt. Daarna zou het nog meer kunnen worden. De eerste kerncentrale moet volgens de nota in 1962 in gebruik worden genomen. De nota wordt niet besproken in het kabinet. Door de Suez-crisis (1956) en de vondst van grote gasvoorraden in Nederland verdwijnt de urgentie van de nota.
1961: Tweede kernenergie-nota Minister De Pous komt met aangepaste versie van de kernenergie-nota. Er is minder optimisme: "De aanvankelijke verwachting, dat kernenergie in snel tempo en op grote schaal een oplossing zou moeten geven voor het energieprobleem, bleek ongegrond." Toch gaat de ontwikkeling van kernenergie in Nederland door.
1962: Kamer bespreekt kernenergie-nota Kamer bespreekt kernenergie-nota. Op 21 september wordt besloten om een kerncentrale neer te zetten in het Gelderse Dodewaard: dicht bij de energiebedrijven in Arnhem, voorzien van voldoende koelwater en een dunbevolkt gebied.
1969: Opening kerncentrale Dodewaard Koningin Juliana opent op 26 maart de eerste kerncentrale in Nederland. Hoofddoel van de centrale was het opdoen van kennis en ervaring met elektriciteit-opwekking door middel van kernsplijting. De bouw van de centrale was in 1965 begonnen. De centrale heeft vermogen van 58 megawatt, genoeg om een stad als Arnhem van stroom te voorzien. Op 31 maart maakt de Provinciale Zeewse ElectriciteitsproductieMaatschappij (PZEM) bekend dat het centrale gaat bouwen in Borssele. Op 2 juli wordt de eerste paal al geslagen.
1970: Eerste protesten bereiken Nederland In de VS klinken halverwege de jaren zestig de eerste protesten tegen kernenergie. Wetenschappers uit de nucleaire sector zelf waarschuwen voor de gevaren van kernenergie en voor te hoge verwachtingen van kernenergie.
1971: Werkgroep Kernenergie opgericht In Nederland richten enkele individuen de Werkgroep Kernenergie op. De werkgroep verwoordt de kritiek op kernenergie in Nederland.
1972: Nota inzake het kernenergiebeleid Op 30 maart verschijnt de tweede nota voor het kernenergiebeleid. Minister van Economische Zaken Landman verwacht dat rond 2000 de helft van de stroom in Nederland zal worden opgewekt met kernenergie. De Werkgroep Kernenergie komt - op verzoek van het latere Milieudefensie - met een eigen kernenergienota die in grote getale wordt verspreid.
1973: Opening kerncentrale Borssele, verzet tegen Kalkar Nadat in 1969 een bestelling is gepleegd door de Provinciale Zeewse ElectriciteitsproductieMaatschappij (PZEM) wordt de kerncentrale bij Borssele in 1973 in gebruik genomen. De centrale kan 4 procent van de stroom in Nederland leveren. De regering heft een belasting van 3 procent om de Nederlandse deelname aan de kweekreactor in Kalkar te financieren, de zogeheten Kalkarheffing. Het verzet is groot. De regering trekt de heffin weer in. Op 28 september vindt er toch een demonstratie van 5000 mensen plaats in het Duitse Kalkar, voornamelijk door Nederlanders.
1976: Paginagrote advertentie De Bezinningsgroep Energie, opgericht in 1974, komt met een paginagrote advertentie in de krant tegen kernenergie die het eindpunt is van de groep: het verzet tegen kernenergie is gemobiliseerd.
1978: Brede Maatschappelijke Discussie In Almelo bij de opwerkingsfabriek van Urenco komen op 4 maart zo'n 40.000 betogers bijeen. Het is één grootste na-oorlogse demonstraties. Op 17 juli kondigt minister van Economische Zaken Gijs van Aardenne de 'Brede Maatschappelijke Discussie' kernenergie. De discussie gaat twee jaar duren en daarna neemt de regering een beslissing over kernenergie. Hoofdvraag van de BMD: "Wat zijn de algemene vooruitzichten en onderscheiden mogelijkheden voor de Nederlandse energiehuishouding tegen de achtergrond van de internationale ontwikkelingen en wat zou de plaats van vergrote toepassing van kernenergie daarin kunnen zijn?"
1979: Ongeluk bij de kerncentrale Harrisburg Op 28 maart vindt er een ongeluk plaats in de kerncentrale in Harrisburg in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Door een storing schakelde de reactor zichzelf uit, zoals het hoort, maar door andere storingen werden er toch radioactieve stoffen geloodst. Uiteindelijk zou er geen schade zijn voor de volksgezondheid, maar het ongeval leidde tot een wereldwijde bewustwording van de gevaren van kernenergie. In Nederland vinden de eerste blokkade-acties plaats bij de centrale in Dodewaard. Een deel van de anti-kernenergie-activisten begint te radicaliseren.
1980: Dodewaard-gaat-dicht-beweging Op 19 oktober blokkeren 15.000 mensen de centrale van Dodewaard, die inmiddels is omgetoverd tot een haast onneembare vesting. Het blijken veel dagjesmensen te zijn. Als zij in het noodweer vertrekken blijft een harde kern over die een dag later ook weer de biezen pakt.
1981: Grimmige sfeer De sfeer in Nederland is steeds grimmiger. In Amsterdam hebben de kroningsrellen plaatsgevonden. In diverse steden, onder andere in Nijmegen, zijn gewelddadige ontruimingen van kraakpanden. In deze sfeer vindt er een blokkadeweek plaats bij Dodewaard die gepaard gaat met confrontaties tussen betogers en de ME. OP 26 september vindt er in Arnhem een betoging van 40.000 mensen plaats. Dit zou de laatste grote betoging zijn tegen Dodewaard en kernenergie. Daarna zakt de beweging in, omdat veel mensen verwachten dat de Brede Maatschappelijke Discussie zal opleveren dat kernenergie geen toekomst heeft in Nederland.
1984: Uitkomst Brede Maatschappelijke Discussie Jonkheer De Brauw komt na drie jaar discussiëren in zaaltjes met zijn aanbeveling na de BMD. De Brauw adviseert het kabinet om af te zien van de bouw van nieuwe kerncentrales. Het kabinet lijkt niet geneigd dat advies op te volgen.
1986: Tsjernobyl De kernreactor in het Oekraïense Tsjernobyl ontploft op 26 april. Bij ontploffing komen 31 mensen om. Een grote radioactieve wolk drijft over Europa. Wekenlang leeft West-Europa in angst voor radioactieve besmetting. ' Tsjernobyl' betekent het einde van de discussie over de inzet van kernenergie in Nederland. De kabinetsplannen voor nieuwe centrales gaan in de la. Het onderwerp kernenergie wordt taboe.
1987: Demonstratie bij Borssele Een jaar na Tsjernobyl vindt bij Borssele een betoging plaats die weer ontaardt in geweld. Het is de laatste grote actie tegen kernenergie in Nederland.
1994: Kabinetsbesluit: Borssele dicht In 1994 besluit het kabinet-Kok dat de kerncentrale in Borssele uiterlijk in 2004 dicht moet.
1997: Sluiting kerncentrale Dodewaard, Kyoto-protocol De kerncentrale bij Dodewaard wordt gesloten omdat hij niet meer rendabel is. Dat is zeven jaar eerder dan gepland. De eigenaren van de centrale noemen ook het ongunstige politieke klimaat als reden om te sluiten. In Japan wordt het zogeheten Kyoto-protocol ondertekend door veel landen, maar niet door de belangrijkste vervuiler, de VS. Onder invloed van de rapporten van het IPCC komt de discussie over energie (en de vervuilende uitistoot van fossiele brandstoffen) weer op de agenda. Hoewel er voor het afvalprobleem nog steeds geen oplossing is gevonden, komt kernenergie weer in beeld als alternatief voor fossiele brandstoffen.
2000: Kabinetsbesluit Borssele vernietigd Het personeel van de centrale in Borssele krijgt van de Raad van State gelijk dat het kabinet niet bevoegd is om de kerncentrale te sluiten. Het kabinetsbesluit wordt vernietigd.
2004: Balkenende houdt Borssele open Het kabinet Balkenende II besluit dat het niet verstandig is om Borssele te sluiten, gezien de Kyoto-doelstellingen die moeten worden gehaald.
2006: Borssele open tot zeker 2033 Het kabinet-Balkenende II houdt Borssele zeker op tot 2033.
2007: Vierde IPCC-rapport Het vierde IPCC-rapport verschijnt. De mens is zeer waarschijnlijk veroorzaker van de opwarming van de aarde.
2009: Plannen voor tweede centrale bij Borssele Energiemaatschappij DELTA begint procedure voor vergunning de bouw van een tweede centrale in Borssele. De bouw zal ongeveer tien jaar duren, zodat de centrale in 2018 in gebruik kan worden genomen.
Bron: onder meer KernenergieinNederland.nl