CERN-experiment doorbreekt energierecord
Het is het Europese onderzoekscentrum CERN gelukt om protonen met een energie van 3, 5 TeV (terra-elektronvolt) met elkaar te laten botsen. Het is voor het eerst dat dat met zo'n hoge energie in een laboratorium is gelukt.
CERN begon vanmorgen nieuwe experimenten met de grote deeltjesversneller, de LHC. Bij de eerste twee pogingen deden zich nog technische problemen voor, maar bij de derde poging botsten de protonen. "Dit is een belangrijke doorbraak", aldus Olivier Buchmüller, een van de wetenschappers. "We gaan waar niemand nog is geweest. We hebben een nieuw gebied blootgelegd voor de natuurkunde."
Onderzoekers hopen ontdekkingen te doen over de bouwstenen van het atoom. Ze proberen oerknallen te creëren om zo inzicht te krijgen in de situatie van net na het ontstaan van het heelal.
Vanaf vandaag worden in de 27 kilometer lange cirkelvormige tunnel protonen, bouwstenen van atomen, op elkaar afgevuurd. Bij de botsingen spatten die uit elkaar. Tussen de fragmenten hopen de wetenschappers nieuwe deeltjes te ontdekken, waaronder het Higgs-boson, een door Peter Higgs voorspeld maar nog nooit waargenomen elementair deeltje, dat alle andere deeltjes massa geeft.
Zwarte gaten
De protonen worden met bijna de snelheid van het licht op elkaar afgevuurd. Per seconde kunnen er zeshonderd miljoen protonenbotsingen plaatsvinden, maar het kan uren en zelfs dagen duren voordat deeltjes botsen. Wetenschappers vergelijken het wel met twee naalden die ieder van een kant van de Atlantische Oceaan op elkaar worden afgeschoten en elkaar in het midden precies op de punt moeten raken.
Tegenstanders van de experimenten zijn bang dat het in de LHC zwarte gaten zullen ontstaan die uiteindelijk tot de ondergang van de wereld kunnen leiden. Volgens het CERN zijn de experimenten volkomen veilig en onschadelijk.
Internet
De LHC zal 18 tot 24 maanden op volle snelheid draaien, eind 2011 wordt hij stilgelegd voor noodzakelijk onderhoud.
Via de website van het instituut kan worden meegekeken in de controlekamer. Het verloop van de experimenten kan worden gevolgd via de twitter-account van CERN.