Eén op de drie moorden in familiekring

Door Merlijn Stoffels

Een op de drie gevallen van moord en doodslag in Nederland is het gevolg van huiselijk geweld. Daarmee is het de belangrijkste oorzaak van moord en doodslag, blijkt uit onderzoek. De politie heeft voor het eerst laten analyseren hoeveel mensen binnen de familiekring worden gedood. Daarbij is gekeken naar de cijfers over 2006.

In dat jaar kwamen negenenveertig mensen door huiselijk geweld om het leven; voor het merendeel vrouwen maar ook kinderen en baby's werden het slachtoffer. Een opvallende conclusie is dat er door huiselijk geweld meer mensen overlijden dan door afrekeningen in het criminele circuit.

Volgens de politie is het aantal van 49 doden een ondergrens, omdat sterfgevallen in de huiselijke kring soms ten onrechte worden bestempeld als een natuurlijke dood. Verder zijn alleen de mensen meegeteld die dood werden aangetroffen, en niet degenen die waren mishandeld en later in het ziekenhuis aan hun verwondingen bezweken.

Keukenmes Ongeveer tachtig procent van de verdachten van dodelijk huiselijk geweld is man. In tweederde van de gevallen worden wapens gebruikt en dit is vaak een gelegenheidswapen zoals een keukenmes. In ongeveer een op de drie gevallen is de partner van het slachtoffer de dader.

Bij een kwart van alle zaken komen kinderen om het leven. Daarnaast komt het ook voor dat ex-partners, overige familieleden, ouders of huisvrienden worden gedood. Ruim tweederde van de slachtoffers is vrouw. Dat is opmerkelijk want bij andere moord en doodslagzaken zijn vooral mannen het slachtoffer.

De meeste slachtoffers van huiselijk geweld met dodelijke afloop zijn tussen de 25 en 45 jaar oud, maar in bijna een kwart van alle zaken zijn kinderen en baby's het slachtoffer. Daarnaast zijn kinderen ook regelmatig getuige van de moord op een familielid.

Voorgeschiedenis Uit het onderzoek blijkt verder dat huiselijk geweld vaak een jarenlange voorgeschiedenis heeft en dat de slachtoffers meestal al eerder slachtoffer zijn geweest van mishandeling. Drie op de tien zaken van dodelijk huiselijk geweld vindt onverwacht en plotseling plaats. Waanideeën, stress en gevoelens van machteloosheid zijn dan vaak de oorzaak.

Een deel van de zaken zou voorkomen kunnen worden als de hulpverleningsinstanties en de politie onderling beter zouden communiceren. De instantaties verschuilen zich volgens de politie vaak achter privacy-argumenten om de informatie niet te delen. De politie wil daarom dat er bij problemen voortaan gekeken wordt naar adressen en niet meer naar personen.

Blauwe plekken Als iemand zich met een probleem meldt bij een hulpverlener moet er ook gekeken worden naar de familie die op hetzelfde adres woont. Zo moet duidelijk worden of er ook andere signalen zijn dat er sprake is van huiselijk geweld binnen een gezin. Een signaal kan bijvoorbeeld zijn dat een school signaleert dat een kind blauwe plekken heeft.

De politie gaat voortaan elk jaar registreren hoeveel mensen overlijden door huiselijk geweld.