"Het is een spannende dag, we zitten heel dicht tegen de deadline", zei NSC-leider Pieter Omtzigt voor aanvang van de formatiebesprekingen vanmorgen. Op de vraag of het gaat lukken zei hij: "We maken vorderingen. Er is genoeg kans om eruit te komen."
De informateurs en de onderhandelaars van PVV, VVD, NSC en BBB wacht opnieuw een lange dag van onderhandelen. Het is de laatste dag voor de deadline op woensdagavond. De informateurs Van Zwol en Dijkgraaf moeten dan hun eindverslag aan de Tweede Kamer overhandigen, of er nu een akkoord is of niet.
Dit zeiden de partijleiders voor aanvang de gesprekken:
"Ik hoop dat ik vandaag op tijd thuis ben met een akkoord op zak", zei Caroline van der Plas bij het binnenlopen. VVD-leider Yesilgöz: "Het is heel ingewikkeld, maar we zijn ervoor om met elkaar als politiek verantwoordelijkheid te nemen." PVV-leider Wilders liep daarvoor als eerste naar binnen, zonder iets te zeggen.
De gesprekken van vandaag worden de laatste loodjes genoemd, want het zware vraagstuk van de financiële randvoorwaarden voor het nieuwe kabinet ligt op tafel. Dat kabinet moet een duidelijke opdracht meekrijgen hoeveel er bezuinigd moet worden en welke lastenverlichtingen er voor burgers en bedrijfsleven overblijven.
Nieuwe premier
Vijf en halve maand na de verkiezingen kan het nog steeds alle kanten op. Wilders (PVV), Yesilgöz (VVD), Omtzigt (NSC) en Van der Plas (BBB) werken aan een regeerakkoord dat zo'n 36 pagina's zal tellen. Maar het is pas een akkoord als er vier handtekeningen onder staan. Ook de vraag wie de nieuwe premier moet worden hangt nog boven de markt. Dat leidt tot speculaties in de pers en op sociale media.
Een twitteraar die zich voordeed als persvoorlichter van de PVV meldde gisteren dat PVV-leider Wilders oud-informateur Plasterk benaderd heeft als kandidaat-premier. Kamerlid Agema retweette aanvankelijk het bericht van het account, maar verwijderde dat later weer. Het is nog gissen wat dat betekent. "Ik heb geen enkele naam gehoord", zei Van der Plas vanmorgen. De anderen wilden er ook niets over kwijt.
Tot nu toe lekte er sowieso weinig uit over de onderhandelingen. Een foto van een conceptversie van het akkoord liet zien dat het in ieder geval gaat over streng asielbeleid, bestaanszekerheid en koopkracht, wonen en volkshuisvesting, infrastructuur en openbaar vervoer en een goede toekomst voor landbouw en visserij. In totaal zou het om twaalf thema's gaan.
Tweede Kamerfracties
De informateurs willen idealiter dat het regeerakkoord, als dat wordt bereikt, morgenochtend aan de Tweede Kamerfracties van de vier partijen wordt voorgelegd zodat alle betrokken Kamerleden weten waar hun partij voor tekent.
"Het is heel belangrijk dat het vandaag gaat lukken, maar anders hebben we morgen nog", zegt Van der Plas. De onderhandelingen zijn om 08.45 uur begonnen en hebben nog geen eindtijd.
