Lijsttrekkers Europa voor velen nog onbekend, Stemwijzer moet helpen bij keuze
Over een kleine maand, op 6 juni, kunnen Nederlanders naar de stembus voor de Europese Parlementsverkiezingen. Vandaag is de Stemwijzer gelanceerd om mensen te helpen een keus te maken. Nederlandse lijsttrekkers vulden die vandaag ook in, om zo wat aan hun naamsbekendheid te doen.
Want met de naamsbekendheid van Nederlandse Europarlementariërs is het deze verkiezingen niet best gesteld. Uit een peiling van I&O Research, te lezen in ambtenarentijdschrift Binnenlands Bestuur, bleek ruim een maand geleden dat 71 procent van de kiezers geen enkele lijsttrekker weet op te noemen. In 2019 was dat nog een kwart. Destijds wisten veel Nederlanders de naam van toenmalig Eurocommissaris Frans Timmermans nog te noemen, tegenwoordig de GroenLinks-PvdA-fractievoorzitter in de Kamer.
Op dit moment is Bas Eickhout van GroenLinks de bekendste Nederlander; 11 procent van de ondervraagden kent hem. Maar Anja Hazekamp, die al tien jaar voor de Partij voor de Dieren lid is van het Europees Parlement, is voor bijna alle Nederlanders een vreemde; slechts 2 procent kent haar.
'Europa meer dan ooit nodig'
Ook zegt 58 procent van de Nederlandse kiesgerechtigden niet te weten bij welke fractie in het Europees Parlement de Nederlandse partijen horen. De rest zegt het wel te weten, maar heeft het soms alsnog bij het verkeerde eind.
Volgens demissionair minister van Binnenlandse Zaken De Jonge leven de verkiezingen "nog onvoldoende" in de samenleving. "Best gek", vindt hij. "We hebben juist Europa in deze tijd meer dan ooit nodig."
Volgens ChristenUnie-lijsttrekker Anja Haga, zelf nummer drie op de lijst van bekendste Nederlandse Europarlementariërs, is het belangrijk dat er wat aan de naamsbekendheid wordt gedaan: "Het werk in het Europees Parlement is al ver weg en abstract. Als je ook al niet weet welke mensen daar zitten, is de bereidheid om naar de stembus te gaan niet zo hoog."
Gerrie Elfrink van de SP haalde een 100 procent-score op de Stemwijzer: "Nee, ik ben niet verbaasd, want ik ken mijn partij en ook het programma." Hij erkent dat de verkiezingen nog niet echt leven in Nederland: "Maar dat is wel belangrijk. Europa bepaalt veel in ons leven, zoals de prijzen in de supermarkt en de aanpak van migratie en uitbuiting van arbeidsmigranten."
'Onbekendheid niet goed voor democratie'
Gerben-Jan Gerbrandy van D66 zegt dat hij alleen in zijn woonplaats Den Haag nog wel eens herkend wordt. "Maar over het algemeen zijn de kandidaten voor de Europese verkiezingen vrij onbekend. Dat is niet goed voor de democratie, want die is gestoeld op vertrouwen. Mensen moeten weten aan wie ze dat vertrouwen geven."
VVD-lijsttrekker Malik Azmani staat met 10 procent tweede op de lijst van bekendste Nederlandse Europarlementariërs. Maar met dat percentage is hij niet tevreden: "Aan mij de schone taak om mezelf te laten zien. Dat ga ik ook doen, de komende tijd kan je mij door heel het land zien."
Meer over de Europese verkiezingen in deze special: